Deze zomer is ZINZIZ in opdracht van SBCM gestart met een verkennend onderzoek naar de manier waarop professionals van gemeenten en sociale werkbedrijven de noodzaak en behoefte aan begeleiding door een jobcoach beoordelen. SBCM wil graag zicht krijgen op de variatie in de huidige praktijk en de af- en overwegingen bij de inzet van jobcoaching. Op basis van welke informatie voeren professionals deze beoordeling uit en welke zaken zoals beleid, financiën en aard van dienstverlening zijn van invloed op de beoordeling?

Aanleiding en relevantie van het vooronderzoek

Jobcoaching is een belangrijk instrument om mensen met een beperking succesvol in en naar duurzaam werk te begeleiden. Dat blijkt onder andere uit het onderzoek naar de meerwaarde van Jobcoaching dat in 2018 door De Beleidsonderzoekers uitgevoerd is. Jobcoaching is door de wetgever dan ook opgenomen als voorziening of instrument in de WGA, Wajong en Participatiewet. Bij UWV is jobcoaching een wettelijk vastgelegd en vastomlijnd instrument met een protocol, kwaliteitsafspraken en een beoordelingsleidraad voor de professionals. Bij gemeenten is dat anders.

Uit het onderzoek uit 2018 is onder meer gebleken dat de beleidsvrijheid van gemeenten binnen de Participatiewet leidt tot een grote variatie in de toepassing van jobcoaching door gemeenten en in de eisen die aan de kwaliteit van de jobcoach en de invulling van de jobcoaching worden gesteld. Daarbij merkt de Nederlandse Arbeidsinspectie (voorheen Inspectie SZW) in hun jaarverslag op dat gemeenten om financiële redenen terughoudend kunnen zijn met de inzet van jobcoaching en loonkostensubsidie, waardoor mensen regelmatig niet de ondersteuning krijgen die nodig is voor duurzaam werk. Dat kan dus beter.

Hoe kunnen we de kwaliteit versterken van de beoordeling van de inzet van jobcoaching?

Om jobcoaching op wettelijk niveau steviger te verankeren, zijn er voorstellen opgenomen in het wetsvoorstel breed offensief dat het Kabinet 1 januari 2023 wil laten ingaan. SAM, de beroepsvereniging voor professionals in het sociaal domein, en SBCM zetten zich parallel hieraan in om de kwaliteit van de beoordeling van de begeleidingsnoodzaak en –behoefte in het gemeentelijk domein te verbeteren. Vragen daarbij zijn:

  • Hoe beoordeel je op een onderbouwde manier en met gebruikmaking van wetenschappelijk en professionele kennis of iemand jobcoaching nodig heeft, voor hoe lang, met welke intensiteit en wat de aard van de persoonlijke ondersteuning zou moeten zijn?
  • Is het mogelijk om, rekening houdend met de beleidsvrijheid van gemeenten, toch een bepaalde mate van uniformering te stimuleren en faciliteren?
  • Hoe dragen we bij aan de harmonisering met de wijze waarop UWV de inzet van jobcoaching beoordeelt?

Een goed beeld van de huidige praktijk

SAM en SBCM zijn in gesprek met het Arbeidsdeskundig Kenniscentrum en de Nederlandse Vereniging voor Arbeidsdeskundigen over een plan van aanpak. Om tot een goed en kansrijk plan te komen, vindt SBCM het belangrijk eerst de vertreksituatie goed in kaart brengen. Daarom heeft SBCM ZINZIZ de opdracht gegeven om een vooronderzoek uit te voeren naar de wijze waarop op dit moment de beoordeling van de begeleidingsnoodzaak en –behoefte bij gemeenten en/of sociale werkbedrijven wordt uitgevoerd.

We willen meer zicht krijgen op:

  • De genoemde variatie;
  • De verschillende dienstverleningsprocessen waar sprake is van deze beoordeling;
  • Welke invloed de variatie en verschillen hebben op de wijze van beoordelen;
  • Op basis van welke informatie de beoordeling wordt uitgevoerd;
  • En welke kwaliteitssturing gemeenten aan dit proces geven.

We willen ook weten welke context en randvoorwaarden belangrijk zijn om tot bijvoorbeeld een breed gedragen gemeentelijke beoordelingsleidraad te komen. En natuurlijk hoe we de kans op succes voor een verbeterslag zo groot mogelijk maken.

Heb je goede voorbeelden? Laat van je horen!

We komen graag in contact met gemeenten en/of sociale werkbedrijven die al dan niet in samenwerking met UWV al bezig zijn (geweest) met het versterken van de kwaliteit van de beoordeling van de begeleidingsbehoefte. Maar ook met gemeenten en SW-bedrijven waar die ontwikkeling nog niet in gang is gezet en/of er juist verbeterwensen liggen en die willen meewerken aan het onderzoek. Laat van je horen via info.sbcm@caop.nl.